نمک اپسوم، مکمل درمانی محبوبی برای بسیاری از بیماریهاست.
افراد از نمک اپسوم برای بهبود مشکلاتی مانند دردهای عضلانی و استرس استفاده میکنند و در صورتیکه از آن به درستی استفاده شود، درمانی مقرونبهصرفه، کاربردی و بیضرر است.
ما در این مطلب، به بررسی جامع نمک اپسوم، فواید، موارد استفاده و عوارضجانبی آن میپردازیم.
نمک اپسوم را بیشتر بشناسید
نمک اپسوم که با نام سولفات منیزیم نیز شناخته میشود، ترکیبی شیمیایی است که از منیزیم، گوگرد و اکسیژن تشکیل شده است.
نام این نمک از شهر اپسوم در ساری انگلستان گرفته شده؛ یعنی جایی که این نمک اولینبار در آن کشف شده است.
نمک اپسوم، علیرغم نام آن، ترکیبی کاملاً متفاوت با نمک خوراکی دارد. این ماده به دلیل ساختار شیمیاییاش،《نمک》نامیده میشود.
این نمک ظاهری شبیه به نمک خوراکی دارد و غالباً هنگام استفاده در آب وان حل میشود. به همین دلیل، از آن به عنوان《نمک حمام》 نیز نام برده میشود. درحالیکه این نمک، شباهت بسیاری با نمک خوراکی دارد، اما طعم آن کاملاً متفاوت است. نمک اپسوم بسیار تلخ و بدطعم است.
برخی از افراد، این نمک را در آب حل میکنند و میخورند. با این حال، به دلیل طعم و مزه بد آن، احتمالاً کسی علاقهای به خوردن آن با غذا ندارد.
صدها سال است که از نمک اپسوم برای درمان بیماریهایی مانند یبوست، بیخوابی و فیبرومیالژیا استفاده میشود. متأسفانه، تا کنون تحقیقات کافی در مورد تاثیر آن روی بیماریهایی که نام برده شد، انجام نشده است.
بیشتر فوایدی که به نمک اپسوم نسبت داده میشود، به وجود منیزیم در ترکیب آن مرتبط است؛ مادهای معدنی که در بدن بسیاری از افراد به مقدار کافی وجود ندارد.
نمک اپسوم را میتوانید بهصورت آنلاین و از اکثر داروخانهها و فروشگاههای مواد غذایی تهیه کنید. این نمک در فروشگاهها معمولا در بخش مواد آرایشی و بهداشتی قرار دارد.
نحوه عملکرد نمک اپسوم چگونه است؟
وقتی نمک اپسوم در آب حل میشود، یونهای منیزیم و سولفات از آزاد میشوند. این ذرات میتوانند از طریق پوست جذب شوند و منیزیم و سولفات مورد نیاز بدن را که نقش مهمی در عملکردهای مهم بدن دارند، تامین کنند.
علیرغم ادعاها، هیچ شواهد محکمی برای تایید این مسئله که منیزیم یا سولفات از طریق پوست جذب بدن میشوند، وجود ندارد.
با این حال، رایج ترین کاربرد نمک اپسوم در حمام است و بهراحتی میتوانید آن را در آب وان حل کرد. همچنین میتوانید آن را به عنوان مادهای آرایشی، روی پوست بمالید و یا به عنوان مکمل منیزیم و یا ملین، بهصورت خوراکی مصرف کنید.
فواید و موارد استفاده نمک اپسوم
بسیاری از افراد، ازجمله برخی از متخصصان سلامت و بهداشت، بر این عقیده هستند که نمک اپسوم خاصیت درمانی دارد و میتواند بهعنوان درمان جایگزین برای برخی بیماریها استفاده شود.
تأمین منیزیم مورد نیاز بدن
منیزیم از نظر میزان، چهارمین ماده معدنی موجود در بدن شما است. این ماده در بیش از ۳۲۵ واکنش بیوشیمیایی بدن که روی عملکرد قلب و سیستم عصبی تاثیر میگذارند، نقش دارد.
معمولا، بدن بسیاری از افراد، منیزیم کافی دریافت نمیکند. حتی اگر این افراد، میزان کافی از منیزیم مصرف کنند، عواملی مانند فیتاتهای رژیمی و اگزالات، ممکن است در میزان جذب این ماده توسط بدن آنها، اختلال ایجاد کند.
در حالی که سولفات منیزیم، مکمل خوبی برای منیزیم مورد نیاز بدن است، برخی چنین ادعا میکنند که جذب منیزیم از طریق حمام در آب حاوی نمک اپسوم، بهتر از مصرف خوراکی منیزیم است.
البته باید گفت در حال حاضر، هیچ مدرک معتبری برای اثبات این ادعا وجود ندارد. طرفداران این نظریه، برای اثبات ادعای خود، به تحقیقی منتشرنشده استناد میکنند که روی ۱۹ نفر انجام شده است. طبق این تحقیق، سطح منیزیم خون تمام شرکتکنندگان در این تحقیق، به جز سه نفر از آنها، پس از این که در آب حاوی نمک اپسوم حمام کردهاند، افزایش یافته است.
با این حال در این تحقیق، هیچگونه تست آماری انجام نگرفته است و از گروه کنترل نیز استفاده نشده است. محققان اتفاق نظر دارند که منیزیم از طریق پوست، احتمالاً به میزان قابل توجهی، جذب نمیشود.
کمک به خواب راحتتر و کاهش استرس
میزان کافی منیزیم، برای خواب راحت و کنترل استرس ضروری است. این مسئله احتمالاً به این خاطر است که منیزیم در تولید انتقالدهندههای عصبی به مغز کمک میکند.این انتقالدهندهها، باعث خواب راحتتر و کاهش استرس میشوند.
منیزیم همچنین میتواند به تولید ملاتونین، هورمونی که خواب شما را بهبود میبخشد، کمک کند.
سطح پایین منیزیم ممکن است بر کیفیت خواب، تأثیر منفی بگذارد و استرس را افزایش دهد. همچنان که در بالا گفته شد، برخی افراد ادعا میكنند كه با استفاده از حمام در آب حاوی نمك اپسوم میتوان منیزیم موردنیاز بدن را از طریق پوست جذب كرد.
اما به احتمال زیاد اثرات آرامبخش حمام در نمک اپسوم، صرفاً به دلیل آرامش ناشی از حمام در آب گرم است.
تاثیر نمک اپسوم در درمان یبوست
منیزیم اغلب با کشیدن آب به داخل روده بزرگ و تقویت حرکات روده، میتواند به بهبود یبوست کمک کند.
بیشتر اوقات، منیزیم برای رفع یبوست، به شکل سیترات منیزیم یا هیدروکسید منیزیم و بهصورت خوراکی مصرف میشود.
طبق گفتهها، مصرف نمک اپسوم نیز میتواند برای رفع این مشکل موثر باشد، هرچند مطالعات دقیقی در این زمینه انجام نشده است. با این حال، سازمان غذا و داروی آمریکا، آن را بهعنوان ملین، تایید میکند.
طبق دستورالعمل موجود در بسته، میتوان نمک اپسوم را به صورت محلول در آب مصرف کرد.
برای بزرگسالان معمولاً توصیه میشود که هر بار ۶-۲ قاشق چایخوری (۳۰-۱۰ گرم) نمک اپسوم را در حداقل ۲۳۷ میلیلیتر آب حل کنند و بخورند. پس از مصرف، بین ۳۰ دقیقه تا ۶ ساعت طول میکشد تا این ملین اثر کند.
همچنین باید بدانید که مصرف نمک اپسوم ممکن است عوارض جانبی ناخوشایندی مانند نفخ و اسهال داشته باشد.
این محلول باید گهگاه بهعنوان ملین استفاده شود و نمیتوان از آن برای درمان دائمی یبوست استفاده کرد.
نمک اپسوم، عملکرد بهتر و ریکاوری در ورزش
برخی از افراد ادعا میکنند که حمام کردن در محلول نمک اپسوم میتواند درد عضلانی را کاهش داده و گرفتگی عضلات را تسکین دهد، که هر دو عواملی مهم برای عملکرد بهتر ورزشی و ریکاوری هنگام آسیبها هستند.
بسیاری عقیده دارند که وجود منیزیم کافی در بدن برای ورزش مفید است، زیرا منیزیم به استفاده و سوختوساز گلوکز و اسید لاکتیک در بدن کمک میکند.
گرچه قرار گرفتن در وان آب داغ ممکن است به تسکین دردهای عضلانی کمک کند، اما هیچگونه شواهدی مبنی بر جذب منیزیم توسط پوست، هنگام حمام در محلول نمک اپسوم وجود ندارد.
از طرف دیگر، مکملهای خوراکی میتوانند بهطور موثری از کمبود منیزیم جلوگیری کنند.
ورزشکاران معمولاً در معرض کمبود منیزیم هستند، بنابراین متخصصان بهداشت و سلامت اغلب به آنها توصیه میکنند از مکملهای منیزیم استفاده کنند تا میزان کافی از این عنصر به بدنشان برسد.
هرچند منیزیم برای ورزشکاران اهمیت زیادی دارد اما تحقیقات کافی در مورد اثر حمام نمک اپسوم روی سلامتی و تناسب اندام، انجام نشده است. در حال حاضر، شواهدی که در این زمینه وجود دارد، بیشتر مبتنی بر نقلقولها است.
کاهش درد و تورم
ادعای رایج دیگر این است که نمک اپسوم به کاهش درد و تورم کمک می کند.
به گفته بسیاری از افراد، حمام در محلول نمک اپسوم، علائم فیبرومیالژیا و آرتروز را بهبود میبخشد.
در این مورد هم، منیزیم عامل این اثرات در نظر گرفته میشود، زیرا بسیاری از افراد مبتلا به فیبرومیالژیا و آرتروز، دچار کمبود این ماده معدنی هستند.
طبق مطالعهای که روی ۱۵ زن مبتلا به فیبرومیالژیا انجام شده است، استفاده از کلرید منیزیم بر روی پوست، ممکن است به کاهش علائم کمک کند.
با این حال، این مطالعه نیز بر اساس پرسشنامه انجام شده و گروه کنترل نداشته است و نمیتوان با قطعیت به نتایج آن نگاه کرد.
آیا نمک اپسوم عوارض جانبی دارد؟
با وجود اینکه نمک اپسوم بهطور کلی بیخطر است، اما استفاده بیرویه از آن میتواند عوارضی بههمراه داشته باشد.
سولفات منیزیم موجود در نمک اپسوم میتواند اثر ملین داشته باشد و مصرف آن ممکن است منجر به اسهال، نفخ یا ناراحتی معده شود.
اگر از نمک اپسوم بهعنوان ملین استفاده میکنید، حتماً مقدار زیادی آب بنوشید تا احتمال ناراحتی گوارشی، کاهش پیدا کند. علاوهبراین، هرگز بدون مشورت پزشک، بیشتر از دوز توصیه شده از آن استفاده نکنید.
مصرف بیشازاندازه نمک اپسوم میتواند به افزایش بیشازحد منیزیم در بدن و بروز علائمی چون حالت تهوع، سردرد، سرگیجه و برافروختگی پوست، منجر شود.
در موارد جدی، مصرف بیشازحد منیزیم میتواند منجر به مشکلات قلبی، رفتن به کما، فلج و حتی مرگ شود. درصورتیکه نمک اپسوم را به مقدار توصیهشده توسط پزشک یا طبق دستورالعمل ارائهشده در بسته، مصرف کنید، چنین عوارضی را تجربه نخواهید کرد.
در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک یا سایر عوارض جانبی جدی، حتما مسئله را با پزشک خود در میان بگذارید.
نحوه استفاده از نمک اپسوم
در اینجا به چند روش متداول برای استفاده از نمک اپسوم اشاره میکنیم.
حمام
معمولترین کاربرد نمک اپسوم، حمام کردن در محلول این نمک است.
برای انجام این کار، ۲ فنجان (حدود ۴۷۵ گرم) نمک اپسوم را در آب وان حل کنید و حداقل به مدت ۱۵ دقیقه در آن بخوابید.
اگر می خواهید نمک اپسوم با سرعت بیشتری در آب حل شود، میتوانید آن را زیر آب بگیرید.
گرچه حمام آب گرم می تواند باعث آرامش شود، اما در حال حاضر هیچگونه شواهد روشنی درباره اثرات حمام نمک اپسوم وجود ندارد.
زیبایی
نمک اپسوم را میتوان بهعنوان مادهای آرایشی-بهداشتی، برای پوست و مو نیز استفاده کرد. برای استفاده از این ماده برای لایهبرداری، کافی است مقداری از آن را در دستان خود خیس کنید و روی پوستتان بمالید و آن را ماساژ دهید.
برخی افراد اعتقاد دارند که این ماده، افزودنی مفیدی برای پاکسازی صورت است، زیرا میتواند به پاکسازی منافذ پوست کمک کند.
برای این کار میتوانید ۱/۲ قاشق چایخوری (۲/۵ گرم) از نمک اپسوم را با کرم پاککننده خود ترکیب کنید، آن را روی پوست بمالید و ماساژ دهید.
نمک اپسوم را همچنین میتوان به نرمکننده مو اضافه کرد. این ترکیب میتواند باعث پرپشتتر شدن موها شود. برای این منظور، میزان مساوی از نرمکننده و نمک اپسوم را با هم ترکیب کنید. سپس آن را روی موهای خود بمالید، و پس از ۲۰ دقیقه، موها را بشویید.
این کاربردها و تاثیرات نمک اپسوم تنها براساس نقلقولها و تجربیات افراد، ارائه شدهاند. به خاطر داشته باشید که بدن هر انسانی با دیگران متفاوت است و ممکن است افراد مختلف، هنگام استفاده از این ماده، تجربیات متفاوتی داشته باشند.
استفاده از نمک اپسوم بهعنوان ملین چگونه است؟
نمک اپسوم را میتوان بهصورت خوراکی، بهعنوان مکمل منیزیم یا ملین مصرف کرد.
میزان مصرف برای بزرگسالان، حداکثر ۶-۲ قاشق چایخوری (۳۰-۱۰ گرم) در روز و بهصورت محلول در آب است.
برای کودکان، تقریباً ۲-۱ قاشق چایخوری (۱۰-۵ گرم)، کافی است.
اگر می خواهید میزان خاصی از نمک اپسوم را با توجه به نیازتان مصرف کنید و یا میزان مصرف خود را نسبت به آنچه در دستورالعمل روی بسته توصیه شده است، افزایش دهید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
بدون اجازه پزشک، هرگز بیش از میزانی که روی بسته نوشته شده است، مصرف نکنید. مصرف بیش از حد نمک اپسوم میتواند به مسمومیت سولفات منیزیم منجر شود.
اگر قصد دارید مصرف نمک اپسوم را بهصورت خوراکی شروع کنید، میزان مصرف خود را بهتدریج افزایش دهید. در شروع، هر بار ۲-۱ قاشق چایخوری (۱۰-۵ گرم) از این نمک را مصرف کنید و در صورت لزوم به تدریج دوز آن را افزایش دهید.
به یاد داشته باشید که میزان مورد نیاز منیزیم در افراد مختلف، متفاوت است. با توجه به واکنشی که بدن هر فرد نشان می دهد و این که فرد برای چه منظوری نیاز به منیزیم دارد، ممکن است به دوز بیشتر یا کمتری از نمک اپسوم نیاز داشته باشد.
هنگام مصرف نمک اپسوم، حتماً دقت کنید که رنگ و بوی خاصی نداشته باشد و از خلوص آن مطمئن شوید.
